برای پاسخ به این سوال، ابتدا باید مفهوم کار و نیروی عمودی تکیهگاه را بررسی کنیم.
در فیزیک، کار انجام شده توسط یک نیرو زمانی محاسبه میشود که نیروی مورد نظر بر روی جسمی که جابهجا میشود، اثر داشته باشد. فرمول کار به صورت زیر است:
\[ W = F \cdot d \cdot \cos(\theta) \]
که در آن:
- \( W \): کار انجام شده
- \( F \): نیروی اعمالی
- \( d \): مقدار جابجایی
- \( \theta \): زاویه بین نیروی اعمالی و جهت جابجایی
همچنین، نیروی عمودی تکیهگاه (N) نیرویی است که از سطح شیبدار بر روی جسم وارد میشود و به طور عمودی به سطح وارد میشود. این نیرو به equilibrium (توازن) جسم کمک میکند.
در حالتی که جسمی روی یک سطح شیبدار قرار دارد و در حال جابجایی است (به سمت پایین یا بالا)، نیروی عمودی تکیهگاه همیشه در جهت عمود بر سطح عمل میکند. حال بیایید ببینیم آیا این نیروی عمودی کار انجام میدهد یا نه:
1. در جابجایی جسم روی سطح شیبدار، نیروی تکیهگاه همیشه عمود بر جهت جابجایی جسم است.
2. یعنی زاویه \( \theta \) بین نیروی تکیهگاه و جابجایی صفر است.
3. از آنجا که \( \cos(90^\circ) = 0 \)، بنابراین:
\[ W = N \cdot d \cdot \cos(90^\circ) = 0 \]
از این نتایج خواهیم داشت که کار انجام شده توسط نیروی عمودی تکیهگاه در جهت جابجایی جسم صفر است.
بنابراین جواب نهایی این است که بله، در جابجایی یک جسم روی سطح شیبدار، کار نیروی عمودی تکیهگاه صفر است.